- 25 Aralık 2020
- Yayınlayan: Pelin Öztaş
- Kategoriler: Genel, yetişkin ruh sağlığı

YAŞADIĞIN HAYATTA NELER SENİN İÇİN BİRER KAPI HİÇ DÜŞÜNDÜN MÜ?
Derin bir yara iziniz varsa o bir kapıdır, çok eski bir öykünüz varsa o da bir kapıdır. Gökyüzünü veya suyu tahammül edemeyecek kadar seviyorsanız o da bir kapıdır. Daha derin bir hayatı, eksiksiz bir hayatı, makul bir hayatı özlüyorsanız o da bir kapıdır.
Clarissa P.Estes (Kurtlarla Koşan Kadınlar kitabından)
“Kapı”! Büyük, küçük, dar veya geniş, alçak, yüksek, sade, süslü, sevimli, ihtişamlı, ürkütücü, taştan, demirden, tunçtan, ahşaptan. Her biri nelere şahit kim bilir. Bazen açıldığı yere, bazen kapandığı, bazen bir olayın bittiği bazen yeni başladığı yere açılır. Bazen ufuk açar, yol açar, yürek açar, fikir açar ve bize ferahlık, konfor verir açıldığında bazen de güçlük, zorluk, dert tasa. Bazen kapının önündeyizdir bazen arkasında.
Psikolog gözüyle danışanlarımızda neleri kapı olarak görürüz?
Psikolog olarak danışanlarımız için kapıyı, kapının gizli dilini bulmak, biraz bu dili okumak ister ve merak ederiz. Çünkü kapılar, kapı olmalarının yanı sıra iyi bir yol göstericilerdir. Danışanların yaşadıkları ve psikoloğa gelmelerine neden olan sorun bazen panik atak, bazen depresyon, bazen takıntılar, bazen fiziksel belirtiler (baş ağrısı, karın ağrısı vs), iş sorunları, bazen rahatsız eden duygu veya korkular, baş edememek, yetersizlik, değersizlik hisleri, ebeveyn olmak ile ilgili problemler olabilir. Yaşanılan bu sıkıntıların her birini hem kişisel hikâyeye açılan bir kapı olarak hem de hikâyemizde bir yerde kapalı kalmış bir kapıdan sızanlar olarak yorumlayabiliriz.
Danışan kendi meselelerine, mahremine açılan kapıları açmaya hazır olduğunda kapılar tek tek açılıp içerideki olan bitene beraberce bakarız, hazır olduğunda beraber onarır ve rafa kaldırırız o anıyı-meseleyi ya da üstüne konuşulacak bir şey varsa konuşur ve varsa, danışan hazırsa diğer bir kapıya geçeriz beraber. Psikolog olarak danışanın kapıyı görmesine vesile olur, açmak üzere yol almasına destek ve güvence oluruz (yani kapının ardındakiyle başa çıkmana yardımcı olacak bilgi, becerilerim olduğunu hatırlatırım), danışan hazırsa kapı açılır zaten. Ama kapı önlerinde oyalandığımız, beklediğimiz, ısındığımız çok olur. Danışanlar içsel dünyalarına alacak kadar güvendiklerinde bize kapıyı açarlar ve içeri alırlar. Bir sonraki aşamada danışan bizi kendi ruhsal evine davet etmiş, içeri almış olabilir fakat bu izinsiz her odalarına girebileceğimiz anlamına gelmez. Nerede ne kadar beklememiz, hazırlamamız gerekiyorsa; o kadar hazırlarız danışanı sürece. Danışanın/kişinin bize verdiği her tür bilgi, yaşadığı ve paylaştığı her şey, yaptığı, yapmadığı, az yaptığı fazla yaptığı, sevdiği, sevmediği, kızdığı, kızmadığı, neyi nasıl karşıladığı her şey biz terapistler için ve danışanlar için bir kapıdır ve dönüştürücü bir role sahiptir.
Kapı! Önünde duruşunuzdaki niyete göre ya dümdüz gösterir kendisini ya da derinliğinize göre derinlerine çeker sizi. Samimiyetinizden emin olursa göremediğiniz kuytularını gösterir size. Ya da “Kırk kilit vurur” kendine ve hiçbir “Açıl susam açıl!”a da kanmaz.*
Okuyucu olarak ise biliriz ki kitaplar bir kapıdır. Bilmediğimiz dünyalara bizi götüren, bizi geliştiren, eğlendiren, keyif veren, düşündüren, bazı şeylere anlam vermemize vesile olan, oyalayan ve belki daha bir sürü şey, bazen de hayatımızın gerçeklerinden kaçmak için kullandığımız kapılar olurlar.
Filmler, diziler, şiirler, anlatılanlar, masallar birer kapı. J.Bucay’ın dediği gibi masallar çocuklara uyumaları, yetişkinlere uyanmaları için anlatılır.
Beceriler de birer kapıdır, eğer kullanırsak bize hayatta daha iyi nasıl devam edebileceğimizle ilgili yardım eder.
Hastalık, kaza, ölüm gibi ağır yaşam olayları birer kapıdır. Bu tür ağır yaşam olaylarından sonra genellikle kişileri bunlara şahit olmadan önceki yaşamlarına göre daha farklı bakarlar hayata.
Dil bir kapıdır, bize dünya üzerindeki kültürlerin kaynaklarını açar.
Bizim dışımızdaki kişilerin deneyimleri birer kapıdır. Çünkü biliyoruz ki hayat sadece kendi deneyimlerimizden faydalanacak kadar uzun değil. Başkalarının yaşamlarından da ders alıp, acemice davranmayabilirsiniz.
Geçmişten ayrılıp geleceğe ilerleyebilmek, iyiye yönelebilmek için… Görmeye hazırsak her şey bizim hikayemiz için birer kapıdır.
- Okuma Önerisi
Kurtlarla Koşan Kadınlar
Clarissa P.Estes
*ASLAN KARAKUL SONGÜL, Kapı’nın Dili Göstergebilimsel bir Yaklaşım, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi / The Journal of International Social Research,12,2014